Köktürkler Kimlerdir? – Aslında Kimse Bilmiyor Ama Bizim Tahminimiz Var!
Selam millet! Bugün, belki de çoğumuzun tarih derslerinde gözlerini araladığında ‘yine o derin ve karışık tarih’ diye düşündüğü, aslında eski ama çok havalı bir kavimden bahsedeceğiz: Köktürkler! Şimdi bir durun, tarih dersinde aniden öğretmenin, “Bunlar bilinen ilk Türk devleti” dediği anı düşünün… Bize de bir “yoo, gerçekten mi?” cevabını vermek düşerdi, değil mi?
Köktürkler hakkında anlatılanlar, biraz erkeklerin çözüm odaklı bakış açısına benziyor: “Ya işte devlet kurmuşlar, hep savaştalar, şunları yapmışlar, bunları keşfetmişler” gibi! Ama kadınların empatik bakış açısıyla bu konuda şunu da söyleyebilirim: “Ama onlar bir yandan çok ilişkisel, toplumsal bir yapıya sahipti, aralarında çok güçlü bir bağ vardı!”
Şimdi ne yapalım, köktürklerin kim olduğunu hem stratejik çözüm odaklı hem de ilişkisel bir bakış açısıyla irdeleyelim. Gerçi, tarihi bu kadar mizahi bir şekilde anlatmak her zaman işe yaramaz, ama biz eğlenerek öğrenmekten yanayız, değil mi? Hadi başlayalım!
Köktürkler Kimdir?
Köktürkler, Orta Asya’da, MÖ 6. yüzyıldan itibaren tarih sahnesine çıkmış, atlarıyla ünlü, gücü elinde tutan bir Türk kavmidir. Ama tabii bir de bu konuyu biraz daha detaylandırmak gerek. Eğer erkeklerin çözüm odaklı bakış açısını alacak olursak, o zaman şöyle diyebiliriz: “Köktürkler, Orta Asya’da büyük bir imparatorluk kurmuş, askeri stratejilerde oldukça başarılı olmuş bir kavimdi.” Onlar, sadece Atatürk’ün değil, aynı zamanda o dönemin en sert yönetim anlayışını benimseyen bir halk olarak tarihe geçtiler.
Ama kadınların empatik bakış açısıyla işler biraz daha farklı olabilir: “Aman Tanrım, Köktürkler, yalnızca askeri zaferleriyle değil, aynı zamanda aralarındaki toplumsal bağlarla da büyük bir yer tutmuşlar. Kabileler arasında oluşan ilişkiler, adalet anlayışları ve federatif yapılarıyla… Evet, belki savaşçıydılar, ama bir o kadar da ilişkisel bir toplumdu.”
Böyle bakınca sanki bir imparatorluktan çok, sosyal zekası yüksek, iletişime önem veren bir takım gibiler. Hatta aralarındaki ilişkiler öylesine güçlüydü ki, bir çatışma durumunda liderlerini bile oldukça dikkatli seçerlerdi. Eğer bir liderlik sorunu olsa, hemen ‘şu lider yerine bunu koyalım, hem dinamikler bozulmasın, hem de toplumu motive edelim’ derlerdi!
Köktürklerin Çözüm Odaklı Liderliği
Köktürkler’in en önemli özelliklerinden biri, çözüm odaklı olmalarıydı. Kendisini kısa zamanda büyüten, güçlü bir devlet kuran bu halk, aynı zamanda yönetim anlayışını bir o kadar soğukkanlı ve stratejik bir şekilde inşa etti. Üzerlerine gelen rakiplerine karşı “Ah, tabii ki savaşırsak kazanırız, ama neden bu kadar uğraşalım, diplomasi yoluyla da halledebiliriz!” diyebilecek kadar akıllıydılar. Bunu bir erkek stratejisi gibi düşünün; ya da daha basit bir şekilde söylemek gerekirse, “Gidip biraz diplomatik yazışma yapalım, sonra biz ne istersek alırız!”
Bununla birlikte, Köktürkler’in tarihi boyunca yaşadıkları en büyük zorluklardan biri, içteki çatışmalar oldu. Hepimiz öyle değil miyiz? Birbirimize bağırarak bir işi çözmeye çalışmak yerine, “Hadi bir toplantı yapalım” diyoruz ama genellikle işler karmaşık hale gelir. Ama Köktürkler, toplumsal yapıyı iyi kurarak, devletin içindeki gerginlikleri de bir o kadar kontrol altına alabiliyorlardı.
Köktürkler ve Toplumsal Bağlar: Empati Her Yerde
Şimdi kadınların bakış açısını bir de böyle bir hikayeye dahil edelim. Köktürkler’in içinde sadece savaşçı olmayanlar vardı. Bir toplumun gelişmesinin, sadece kılıçla yapılmadığını unutmamalıyız. Onlar için ilişkiler de hayatiydi. Kadınlar ve erkekler arasındaki güçlü bağlar, devletin düzenli işleyişinde önemli bir rol oynamıştı. Her şey yalnızca savaş alanında çözülmüyordu; bazen de birbirine duygusal bir bağlılık göstermek, sorunları çözmenin en etkili yoluydu.
Tabii ki köktürklerdeki bu sosyal dayanışma, adaletin ve özgürlüğün sağlanmasında da belirleyici bir faktördü. “Bir liderin halkına duyduğu güven ne kadar derinse, o halkın başarıya ulaşması o kadar kolay olur” yaklaşımını benimsemişlerdi. Yani aslında işin içinde bir “ilişki yönetimi” de vardı, tıpkı günümüzdeki başarılı liderlerin yaptığı gibi.
Sonuç Olarak: Köktürkler Nerede?
Köktürkler kimdir? Şu an aramızda değiller, ama onların mirası hala Orta Asya’da izlerini bırakıyor. Onların başarılarının ardındaki çözüm odaklı liderlik ve toplumsal bağlar, günümüzde hala örnek alınan değerler arasında yer alıyor. Kim bilir, belki bizler de bir gün Köktürkler gibi, sadece güçlü bir liderlik değil, güçlü insan ilişkileri ile de devlet kurarız!
Siz ne düşünüyorsunuz? Köktürklerin sadece askeri değil, sosyal yönlerini de düşünürsek, başarılı bir toplum nasıl olur? Yorumlarınızı bekliyoruz!